ERMENİSTAN ÇATIŞMALARI TIRMANDIRIYOR:
GENCE SALDIRISI SİYASİ-ASKERİ ANALİZİ
Dr. Can Kasapoğlu, EDAM Güvenlik ve Savunma Programı Direktörü
Sine Özkaraşahin, Araştırmacı, EDAM
Siyasi-Askeri Değerlendirme:
- 4 Ekim 2020’de, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri, Azerbaycan’ın yoğun nüfuslu Gence şehrine bir saldırıda bulunmuştur. Saldırıda, sivillerin hedef alındığı bildirilmektedir.
- Azerbaycan’ın yoğun SİHA kullanımına çatışmaların devam ettiği cephelerde yeterli mukabele edemeyen Ermeni güçleri, stratejik silah sistemleri kullanmak suretiyle Azerbaycan cephe gerisini hedef alarak ‘savaş-dahilinde caydırıcılık’ (intra-war deterrence) hareket tarzını takip etmektedirler. Bu tercihin arkasındaki temel neden, Azerbaycan’ı, büyük bir misilleme yapması için kışkırtmak ve Moskova – Erivan arasındaki güvenlik anlaşmaları bağlamında, Rusya’yı çatışmanın içine çekmektir.
- Ermenistan’ın envanterinde, bahse konu saldırıda kullanabileceği birkaç seçenek (çok namlulu roketatar sistemleri ve taktik balistik füzeler) mevcuttur.
- Ermenistan balistik füze envanterinde, Rus yapımı SS-26 İskender dikkat çekmektedir. Ancak, Ermenistan Silahlı Kuvvetleri’nin çatışmayı henüz SS-26 kullanımına tırmandırmayacağını değerlendirmekteyiz.
- Azerbaycan’ın saldırıya karşı yapacağı misilleme, savaşın gidişatını belirleyecektir.
- Aşağıda, mevzubahis füze saldırısında, seçilen silah sistemi, muhtemel ateşleme bölgeleri ve tahmini menzile bağlı olmak üzere, dört senaryo çalışması sunmaktayız.
Senaryo I:
Harekat Tasarısı: Ermenistan Yeghengadzor’daki Dördüncü Ordu sorumluluk sahasından ateşlenen taktik balistik füze
Tahmini Mesafe: 130 kilometreden fazla
Ermenistan Envanterinde Bu Yeteneğe Sahip Silah Sistemleri: SS-26 İskender (Ermenistan’ın sahip olduğu 280 kilometre varyantı – düşük olasılıklı & yüksek etkili senaryo, SS-26 Ermenistan’ın envanterindeki en üst seviye stratejik silah olmasından kaynaklı), Scud-B (300 kilometre menzilli) ve Tockha (ileri düzey varyantları 180 kilometreye kadar çıkabilmektedir).
Senaryo II:
Harekat Tasarısı: Erebuni hava üssündeki atış pozisyonlarından ateşlenmiş taktik balistik füze taarruzu
Tahmini Menzil: ortalama 160-170 kilometre
Ermenistan Envanterinde Bu Yeteneğe Sahip Silah Sistemleri: SS-26 İskender (Ermenistan’ın sahip olduğu 280 kilometre varyantı – düşük olasılıklı & yüksek etkili senaryo, SS-26 Ermenistan’ın envanterindeki en üst seviye stratejik silah olmasından kaynaklı), Scud-B (300 kilometre menzilli) ve Tockha (ileri düzey varyantları 180 kilometreye kadar çıkabilmektedir).
Senaryo III:
Harekat Tasarısı: Çok namlulu roketatar sistemleri kullanımı ya da Ermenistan sınırından Azerbaycan’a taktik balistik füze ateşlenmesi
Tahmini Menzil: Ortalama 60 kilometre
Ermenistan Envanterinde Bu Yeteneğe Sahip Silah Sistemleri: Çok namlulu roketatar sistemleri – (1) BM-30 Smerch; 300mm ağır ÇNRA, 2000’li yıllarda modernize edilmiş, 90 kilometre azami menzil), WM-80; Çin yapımı 273mm ÇNRA, 120 kilometre azami menzil), (2) Taktik Balistik Füzeler; Scud-B (300 kilometre menzilli), Tochka (ileri düzey varyantları 180 kilometreye kadar çıkabilmektedir) ve SS-26 İskender (Ermenistan’ın sahip olduğu 280 kilometre varyantı – düşük olasılıklı & yüksek etkili senaryo, SS-26 Ermenistan’ın envanterindeki en üst seviye stratejik silah olmasından kaynaklı).
Senaryo IV:
Harekat Tasarısı: Ermenistan işgali altındaki topraklardan (Xankendi) Azerbaycan topraklarına taktik balistik füze ya da ÇNRA ateşlenmesi
Tahmini Menzil: ortalama 100 kilometre
Ermenistan Envanterinde Bu Yeteneğe Sahip Silah Sistemleri: (1) Çok namlulu roketatar sistemleri – WM-80 (Çin yapımı, 273mm ÇNRA, 120 kilometre azami menzil), (2) taktik balistik füzesi – Tochka (ileri düzey varyantları 180 kilometreye kadar çıkabilmektedir) ve SS-26 İskender (Ermenistan’ın sahip olduğu 280 kilometre varyantı – düşük olasılıklı & yüksek etkili senaryo, SS-26 Ermenistan’ın envanterindeki en üst seviye stratejik silah olmasından kaynaklı).